ΤΟΤΕ, ΣΤΑ ΜΕΣΑ ΤΟΥ ΕΙΚΟΣΤΟΥ ΑΙΩΝΑ (12)

ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ ΑΠΟ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΜΟΥ

ΣΠΑΣΜΕΝΟΣ ΚΑΒΟΣ

Οι μισθοί των απόντων 

Στον Περσικό τον κόλπο

ο άμοιρος γυρίζω πάλι,
ίδια η ζέστη αφόρητη,
σουρνόμαστε, ένα χάλι.

Το σύμπαν γύρω καίγεται,
η λαμαρίνα πυρωμένη,
γκαζόβρομα στις μύτες μας,
τοξικο-δηλητηριασμένη.

Στη βάρδια τα 'χα φτύσει.
μες το λιοπύρι πά στη βράση,

στις δώδεκα είχα αρχίσει,
τα πάντα ήδη είχαν ανάψει,

ξάπλα δε ήταν εμπρός μου
με τις αισθήσεις να 'χει χάσει
ο σκάπουλος της βάρδιας

ο Ίων Ζούρας, ο βοηθός μου.

Καθόλου ασυνήθιστο

κάποιος ενίοτε να πέφτει,

πενήντα φίλε μου βαθμοί
Κελσίου και πώς ν' αντέχει
να κάνει και δουλειά τριών ! ?

Ήταν στο πλοίο "Ελικών"
κι αλήθεια, ήμασταν λίγοι
γιατί δυό τρεις μισθούς
καθένας μας τους ''πνίγει'',
δηλαδή δυό τρεις μισθούς
καθένας μας τσεπώνει,

άλλως, την κάθε πρώτη,
τ' αντερά του ενθυλακώνει.

Εμφανής η ελλιπής
του πλοίου η σύνθεση
έβγαζε μάτι δηλαδή
εκείνη η αντίθεση 
απ' ότι λέει καθαρά,
του ναυτικού δικαίου ο νόμος.

Πλήρωμα κάπου μισό,
ναι.... όντως παρανόμως,
έμοιαζε έτσι η δουλειά 
σαν σε μεσαιωνική γαλέρα.

Στο θέμα των απόντων
θυμάμαι καυγά μιά μέρα...

Δεν θα δουλεύουμε

(ωρύετο ο καπτα Μήτσος)

σαν είλωτες ρε δω μέσα

ούτε στο βρόντο, μα ίσως

με τις φωνές να εξασφαλίσει

όλο του εφοπλιστή το μίσος,

παρ' όλα αυτά και άλλα,

αποφασίζει να τον βρίσει :
σίγουρος πως θα τον απολύσει...
Είσαι γνωστός'' του είχε πει
σαν μέγιστος ''μ@@κας
και λωποδύτης, και ληστής,
και το ρεντίκολο της πιάτσας'' !!

Κινάμε πάλι απ' το Καράκας,
με πλήρωμα προκλητικά ελλιπές
τραβάμε για το Πορτοχέρο
στου Ρίο Ορινόκο τις εκβολές.

Λόγω της ελλιπούς μας σύνθεσης
στο τσάκα θάχαμε νεκρό τον πρώτο,
ενώ φορτώναμε βρομόλαδο
όπως σε κάθε άλλο πόρτο.

Βγάζουνε στη κουβέρτα

πλήρωμα... όχι αστεία,

κάπου γύρω στους δέκα

στη φόρτωση, στα ξένα πλοία,

κι εμείς μονάχα δυό νομάτοι,
πού να πρωτοβρούμε άκρη,
πού κάποιος να πρωτοκοιτάξει,
τον έλεγχο μπορεί να χάσει,

Αν πλώρα εσύ μετράς,

ίσως...υπερχειλίσει η μέση
και θα συντριβανιάσει
λαχείο θα σου πέσει,
μαύρο, λερό και βρωμερό,

το ακατέργαστο πετρέλαιο
θα φτάνει ως τον ουρανό,

θα βρίζουν σένα κατά κόρον,

"Διά ρύπανσιν είς τόν χώρον",

Πρόστιμα, άγχος, φυλακίσεις,
ποινές και για σύνθεση ελλιπή
σαν καπετάνιος θα γνωρίσεις...

τη σύνθεση μαϊμού στο πλοίο.

Όμως την πρώτη του μηνός,
σαν κάνεις το ταμείο,
βλέπεις σαν θησαυρός
να μοιάζει ο τεράστιος

του κίνδυνου ο μισθός,
με την διπλή την αμοιβή,

και κατά περίπτωση
μπορεί ακόμα και τριπλή....

Τώρα αν έχεις κότσια

και για τα κοντραμπάντα,

εδώ δεν σου λέω τίποτα,

η φτώχια, κάνει στη μπάντα!

Τον Πάνο τον παλιό μου φίλο,
που δούλευε ναύτης αλλού

πάνω από χρόνο αυτός με ζήλο
στο Λίμπερτυ ''ΣΟΛΑΡΙΣ'',

συνάντησα στη ραφιναρία...

Δούλευε μούπε σαν χαμάλης,

κι έπαιρνε λεφτά της πλάκας
σαν είδε που πήρα τη μισθοδοσία.
αισθάνομαι μούπε μ@@@@ς.

Την είδε γιατί ήταν σε μαύρα,

και βγαίναμε έξω στη καντίνα

που άνθρωπος της εταιρίας

ερχόταν από την Αθήνα,

ποτέ δεν κάναν πληρωμές

μέσα στο ίδιο το καράβι

θάχανε κακοξεμπερδέματα,

δεν έπρεπε ουδείς να καταλάβει..

Έτσι ο Πάνος ο έρμος

σαν είδε τη σακούλα,
που του την άνοιξα,
πολύ κρυφά, στη ζούλα,
είπε "σαν νάκανες ληστεία,
και κουβαλάς εσύ τη λεία,
καθώς δολάρια ήταν γεμάτη...

Του γύρισε θάλεγα το μάτι,
και κατα-ζήλεψε ο φουκαράς
που είδε κι έτρεχε ο παράς.

Μην τα κοιτάς του είπα αυτά,
είμαι ως το λαιμό στη λαμογιά,
στα κοντραμπάντα, στα σκ@@ά,
δεν θάθελες να είσαι....
ρε Πάνο σαν και μένα...

Δεν πίστεψε ούτε ένα
από αυτά που είπα,
κι έφυγε για την 'τρύπα'...
του Λίμπερτυ* τη καμπίνα.                 *πλοία από το Β' Παγκόσμιο πόλεμο

Τα μάτια του θυμάμαι εκείνα,
στου πυρετού την απληστία,
να με κοιτάν με δυσπιστία.
άστα αυτά, να λέει, μαφία..."
πριν φύγει χολιασμένος.

Ένιωθα σκοτισμένος
και αποκαμωμένος..
σαν βγήκα λίγο 'πα στο ντόκο.*           *προβλήτα
από τη κούραση... με κόπο

και μόνα τους τα βήματα
με πήγανε σε κτίσματα,
αποθηκο-παραπήγματα,
και χάζευα εξεταστικά
μια πόρτα, σ' ένα απ' αυτά.

Επάνω στην προβλήτα σπίτι ?
που βρέθηκε είπα ? βρε τί τύχη !!

Μια ζωγραφιά το σπίτι αυτό
μου φάνηκε, και στον καιρό
πούμουν μικρός με πήγε πίσω...

Όρκο 'κει πήρα σαν γυρίσω,
να πάω να τ' αναζητήσω,
στη γειτονιά μου την παλιά...
που στα μαρμάρινα σκαλιά
καθόμουνα με τη "μαμά"
και για να φάω το φαΐ μου,
ώρες καθότανε μαζί μου.....

Τον όρκο μου τον κράτησα
όταν Ελλάδα και πάλι πάτησα.
ήταν το δυό χιλιάδες έξη,
μόλις δυό μήνες πριν να πέσει
από μπουλντόζες το καημένο,
να γίνει αυτό κλουβί μοντέρνο,
μες στον αιώνα τον "ινφέρνο"
τον εικοστό αλίμονο τον πρώτο..

Κατεδαφίστηκε με κρότο,
λες και αποχαιρέτα
λες με λυπημένη ηχώ,
τον κόσμο μας όλο τον παλιό...

ΤΟΤΕ, ΣΤΑ ΜΕΣΑ ΤΟΥ ΕΙΚΟΣΤΟΥ ΑΙΩΝΑ (11)

ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ ΑΠΟ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΜΟΥ

ΣΠΑΣΜΕΝΟΣ ΚΑΒΟΣ

Τα φίλτρα

"...τῇ υπαιτιότητι" του πλοίου η καθυστέρηση φορτίου''

Στην περίπου τριγωνική

στο χάρτη, Νότια Αμερική,
καθένας μπορεί να δει
τη δεξιά πάνω γωνία
που ανοικτά περνάνε πλοία,
και στη δικιά μας ιστορία
ταξίδι με τη φαντασία
μπορεί να κάνει να βρεθεί,

μαζί σιμά σε κείνη την ακτή.

Απέχαμε μίλια εκατό,
κι ενώ 'χαμε καλό καιρό,
ακούμε τον μηχανικό
να λέει"μάγκες "ως εδώ,
γιατί τα έφτυσε η μηχανή".

Τι λες μ@@@κα Ημιθανή*?»                       *παρατσούκλι
του μπήξανε όλοι φωνή,
τα ρεύματα είναι δυνατά
θα μας πετάξουν στη στεριά,
έχουμε σπίτια και παιδιά.»

Την κάτσαμε για τα καλά,
ο καπτα Μήτσος μουρμουρά
ζητώ βοήθεια για ρυμουλκό,
σε μια βδομάδα θάν' εδώ.

Χ@στηκαν πιο πολύ μ’ αυτό.
χαθήκαμε είπαν αφεντικό,
είσαστε κότες λέει στο σωρό,
τι να σας κάνω τώρα εγώ;
τον άσχετο το μηχανικό,
να πα' να βρίσετε γι αυτό.»

Απ' τα γραφεία απαντάν,
στέλνουμε το ρυμουλκό "Σεράν"
απ' το Νιού Τζέρσεϋ στο πλοίο,
μέχρι ναρθεί.. θα πούμε αντίο»,
λέει ο Μπόμαν* ο κλαψιάρης....                    *Pumpman - Αντλιωρός

Ρε άντε ούλατζες* να πάρεις                         *Ullages - μέτρημα στάθμης του φορτίου
και να μετρήσεις και τα γράδα,*                  *Grades - βαθμοί
θερμοκρασία* πέφτει αράδα»,                     *του φορτίου πετρελαίου
του λέει ο γραμματικός*                                 *υποπλοίαρχος
μες στη τσαντίλα και αυτός.

Σε κάνα δύο όμως μέρες
περάσαμε πάνω από ξέρες,
όπως μας έσπρωχνε το κύμα.
ο καπτα Μήτσος είπε «φίνα»
ενώ φουντάριζε την άγκυρά του,
και ξαναβρήκε τη μιλιά του
το πλήρωμα κάνοντας πάρτυ...
μόνο κυκλώνας, λέν' αν θάρθει
θα την π@@@@με πιά τώρα.

Πέρασε η πρώτη μπόρα,
παρακαλώντας για νηνεμία...

Τότε ο Μπαρμπαλιάς από Ικαρία
που χρόνια αυτός ψαράς υπήρξε
μας λέει «ρε σεις, μα για καθίστε,
(μιλώ για τον λοστρόμο Τάσο )
ρε, παραλίγο να ξεχάσω,
στη τράτα μούτυχε έτσι, τέτοιο.

Μία και δυό πάει στον υπαίτιο
μηχανικό, που δεν σκαμπάζει,
στη μηχανή* τον κατεβάζει                          *στο μηχανοστάσιο
και ρίχνει μια ματιά στο φίλτρο,
πλύντο του λέει ρε Καραμήτρο !!

Σε μία ώρα ξεκινάμε
στη Νέα Υόρκη για να πάμε.
το ρυμουλκό πίσω γυρνάμε,
αχρείαστο, όλοι λένε, νάναι.

Τι κάνει ένα κωλοφίλτρο
ακούω τον μαρκόνη Μήτρο,
νοκ-άουτ όλοι οι μορφωμένοι
καραβομηχανικοί, ταπεινωμένοι.

Η καθυστέρηση όμως αυτή
στο πλοίο θα κόστιζε πολύ
κι άκου πως θα το χειριστεί
η λαμογιάρα εταιρία "Ακτή"..

Γραμμένο στο συμβόλαιο
ήταν, πως το πετρέλαιο όλο
για να κινούνται οι μηχανές
θα τόβαζαν οι ναυλωτές,
και ο πορτ-κάπτεν ο Κορτές
ο βρώμικος Ονδουριάνος

τι σκέφτηκε ο ρουφιάνος ;

Λαμόγιο ο τύπος απ' τα δέκα,
είπε σε όλους κάντε "τουμπέκα"
τόνισε δε στον "Ημιθανή",
τίποτα για το συμβάν μην πει...

Βρίζει χυδαία τους ναυλωτές
σαν ήρθανε πως φταίγαν για πολλές
ζημιές πού γίναν στο καράβι,
διότι είχε παραλάβει
καύσιμα πούταν νοθευμένα,
ξαφνιάζοντας μαζί με μένα
κι όλους που απορημένοι
βλέπαμε που το πηγαίνει,
και κερατάδες, και ζημιωμένοι
να βγούνε οι αποσβολωμένοι

με τα κεφάλια κάτω ναυλωτές..

Ο απατεώνας ο Κορτές....
συγκεκριμένα είχε πει,
πως είχε ακινητοποιηθεί
στα πέλαγα η μηχανή,
κι είναι αστείες ιστορίες,

αιτήματα για υπερημερίες,
τῇ υπαιτιότητι του πλοίου"
η καθυστέρηση φορτίου,
δεν πιάνουνε σε μας εδώ,
το γράφει στο συμφωνητικό
πως καύσιμα εσύ μας δίνεις,
κι όλο το μέρος της ευθύνης,
είναι δικό σου αν είναι σκάρτα,
πάει η μηχανή τα κάνατε σαλάτα,
γυρνάει και προς τον ''Ημιθανή'',
που κοίταζε σαν... αγελάδα,
βλέμμα του ρίχνει μ' αγριάδα !

Χρόνια περάσανε πολλά
ήμουνα σπίτι στη στεριά
όταν τεχνίτη άνοιξα τη θύρα
να φτιάξει τον απορροφητήρα
σφύραε λες κι 'θελε σιγαστήρα,
ρούφαγε τζούφια, αγκομαχούσε
σαν τραίνο που δεν τραβούσε...

Τον μάστορα έστειλε η εταιρεία,
κι ο τύπος μούπε με πονηρία
τάφαγε τα ψωμιά του, έχει χαλάσει,
και ν' ασημώσω να τον αλλάξει."

Τον σιχτιρίζω ευγενικά,
γιατί μού ήρθε μια φλασιά,
λέω, είμαι ηλίθιος τελικά ?
το φ ί λ τ ρ ο έφταιγε παιδιά !!
το άλλαξα δεν σφύριξε ξανά,
τα αντερά του αυτός* τραβά
είκοσι χρόνια…….. τώρα πια... !

____________________________________

ΤΟΤΕ, ΣΤΑ ΜΕΣΑ ΤΟΥ ΕΙΚΟΣΤΟΥ ΑΙΩΝΑ (10)

ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ ΑΠΟ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΜΟΥ

ΣΠΑΣΜΕΝΟΣ ΚΑΒΟΣ

Στον "ξένο" πόλεμο (1967)

Τελείωσε προ ολίγων ωρών
ο πόλεμος των ''έξη ημερών''
μετέδειδε το τρανζιστοράκι,
π' αγόρασα στο Ναγκασάκι..

Ήμουν στου ηλεκτρικού βαγόνι
και άκουγα... να μην μ' αγχώνει
το νοίκι, τα υπόλοιπα τα χρέη,
και το εξώδικο απ' τη Φιλοθέη,
που μούστειλε ένας τοκογλύφος.

Γόρδιος δεσμός, άλυτος γρίφος !!
κι η λύση ?? πάλι το βαπόρι...

Έτσι απ' το πρωί έβαλα πλώρη,
να πά να βρώ καμιά δουλειά,
στη πιάτσα κάτω στον Πειραιά,
κεί, που κολλάνε τα χαρτιά,
με τα “ζητούνται και λοιπά”,
όταν γουστάρουν αφεντικά
να βρούνε ναύτες για δουλειά,
κι οι ναυτικοί που ψάχνουνε
γκαζάδικα για φορτηγά,
τζενεραλάδικα για βουβά,
και ότι λάχει, άμα λάχει,
η Ακτή Μιαούλη όλα τάχει,
και Νοταρά, ''Σίτυ κινδύνου'',
τροφός του ''Σίτυ του Λονδίνου''!

Τόπος συνάντησης ο Πειραιάς,
η μάνα ας πούμε της "ναυτουργιάς".
που σαν περπατάμε προκυμαία,
γνωστή-παραγνωστή  κάθε παρέα,
όλοι τους αγχωμένοι ναυτικοί,
ξέμπαρκοι πριν μήνουν νηστικοί
ψάχνουν καράβι νάναι κάπως ''καλό'',

και εννοούν βεβαίως καλό μισθό,
κανείς τους δεν ρωτάει πόσο παλιό,

άν έφαγε τα ψωμιά του και τον βυθό

φλερτάρει επίμονα από πολύ καιρό

και πάνε σαν να είναι υπνωτισμένοι,

φτάνει πως θα γυρίσουν "δουλεμένοι",
γιατί πάντοτε φεύγουν καταχρεωμένοι..

Μεγάλη διαδρομή Πειραιάς-Αθήνα,
φτάνω..πέφτω επάνω στον Ντουζίνα,
έε που αλλού ?? και βέβαια στη Νοταρά,
είσαι μου λέει συνωμοτικοψιθυριστά,
παρέα νάρθεις μαζί μου στον γκαζά,
χέ@τα ρε μα@@@@α τα φορτηγά,
τώρα πια κάτω κάνανε μισοειρήνη
και για Ισραήλ να πάμε δίνει
σακούλα με δολάρια τίγκα
το πρακτορείο του Δαλαβίγκα'',
(ατζέντες ξένης εταιρείας,
ξέρεις, σημαίες υπερευκαιρίας,
που δαύτες πειρατικές τις λέμε,
κείθε ενίοτε και κάποιους κλαίμε).

Είδαμε ένα τσούρμο, μία φουρνιά
με χαβαλέ από μπροστά μας να περνά,
πως πάγαινε λέγανε να καταγραφεί
μπας και τους πάρουνε για 'κει.

Ακούω να λέει τον μαστρο-Θωμά,
που στέκονταν εκεί σιμά ,
κάποιοι ποτέ δεν θα γυρίσουν,

τα λόγια του, σιγά μη μ'  εμποδίσουν"...

Τους φόβους μου πίεζα να μ' αφήσουν,
περνώντας την πύλη με τον Ντουζίνα
στο Χασάνι τ' αεροδρόμιο στην Αθήνα,
απίστευτο, μαζί και ο μαστρο-Θωμάς
όλοι μαζί μπουλούκι για το "Μαδράς",
έτσι το λέγαν της εταιρείας το καράβι.
που τόχαμε σε κάτι ώρες παραλάβει

στο Εϊλάτ του Ισραήλ, τέρμα κάτω στο Νότο,
στων αντιπάλων δίπλα την Άκαμπα γαμώτο...

Τα εμπορικά λιμάνια αυτά,
το ένα στ' άλλο είν' κοντά,
και μοιάζουν τόσο ειρηνικά,
που δεν σου πάει το μυαλό
πως δίπλα έχεις τον εχθρό.
μα τα φαινόμενα απατούν.

Με το που μπήκαμε ο Ρακούν
(ψευδώνυμο του κοκκινοτρίχη)
μας λέει......εμείς είχαμε τύχη
και φεύγουμε σώοι κι αβλαβείς...

Τι εννοώ... σύντομα θα το δεις...'',
είπε κι αρπάζει μια βαλίτσα,
ενώ μαϊμού μία σταλίτσα
στον ώμο του είχε γαντζωθεί,
μην την αφήσει μοναχή.

Αυτό που ο Ρακούν εννοούσε
στα αυτιά μου ήδη αντηχούσε,

από την περσινή χρονιά,

που κάπου στο Σουέζ σιμά,

ήμουνα με το βαπόρι Eatus (Ίτες),

φρουρούς εκεί δεν είχαν δύτες
απλώς πετάγαν δυναμίτες,
στο κάθε τόσο απ' το καράβι,

ο υποψήφιος σαμποτέρ να καταλάβει

μπόμπα δεν σήκωνε να βάλει

στα ύφαλα, δηλαδή κίνηση "ματ", 

μα φέτος που ήρθα στο Ειλάτ,

φρουρούς, το πλοίο είχε δύτες,

βατραχάνθωπους που σαν κομήτες
βουτούσαν και ξαναβουτούσαν, 

για σαμποτάζ και δαύτοι αγωνιούσαν,
και ελέγχανε τα ύφαλα,
μη γίνουμ' όλοι θρύψαλα..

Μια μπόμπα να κολλήσουνε
όλα θα τα διαλύσουνε... !
ανελλιπώς μιά διμοιρία
με πολυβόλα...όλα τα πλοία
συνόδευε για να φορτώσουν
στην Ερυθρά κι όταν κοιμόσουν
μιράζ συνέχεια σε ξυπνούσαν,
που πάνω χαμηλοπετούσαν
και το καράβι μας φρουρούσαν...

Απ' τις βουτιές, όταν οι δύτες ανεβούν
με τους γραικούς πολύ απορούν,
μεσ' απ' τα δόντια τους μιλούν,
για δες ρε συ κάτι μ@@@κες,
είν' τυχοδιώκτες γιά είν' βλάκες
που ήρθαν μες του πολέμου τη φωτιά
ρε τι σου κάνουνε φίλε μου τα λεφτά !

*Πόλεμος των Έξι Ημερών, γνωστός και ως Αραβοϊσραηλινός Πόλεμος του 1967 ή Τρίτος Αραβοϊσραηλινός Πόλεμος, ξέσπασε μεταξύ του Ισραήλ και των Αράβων γειτόνων του, την Αίγυπτο, την Ιορδανία και την Συρία. Το Ιράκ, η Σαουδική Αραβία, το Κουβέιτ και η Αλγερία συνεισέφεραν με άντρες και οπλισμό στις Αραβικές δυνάμεις.
Στις 5 Ιουνίου στις 07:45 ώρα Ισραήλ, ήχησαν οι σειρήνες της πολιτικής άμυνας σ’ όλο το Ισραήλ, και ταυτόχρονα η Ισραηλινή Πολεμική Αεροπορία εξαπέλυσε την Επιχείρηση Moked (Εστία). Εκτός από 12 αεριωθούμενα, τα υπόλοιπα 188 της Ισραηλινής αεροπορίας έφυγαν από το Ισραηλινό FIR σε μια μαζική επίθεση στα αεροδρόμια της Αιγύπτου.
Τα Ισραηλινά αεροπλάνα κατευθύνονταν πάνω από την Μεσόγειο πριν να γυρίσουν προς την Αίγυπτο.
Οι Ισραηλινοί πιλότοι ήρθαν κάτω από την μύτη της Αιγυπτιακής κάλυψης ραντάρ και πολύ πιο κάτω από το χαμηλότερο σημείο στο οποίο οι πύραυλοι εδάφους-αέρος SA-2 μπορούσαν να καταρρίψουν αεροσκάφος. Οι Ισραηλινοί ανέπτυξαν μια μεικτή επιθετική στρατηγική: με βομβαρδισμούς και πολυβολισμούς εναντίον των εχθρικών αεροπλάνων, και με βόμβες διείσδυσης στην άσφαλτο των διαδρόμων των αεροδρομίων, ώστε να μην μπορούν να χρησιμοποιηθούν. Το αποτέλεσμα ήταν πως όσα αεροπλάνα δεν υπέστησαν ζημιές, δεν μπορούσαν ν’ απογειωθούν και έτσι έγιναν στόχοι για τα επόμενα κύματα της Ισραηλινής επίθεσης.
Η επίθεση ήταν πιο επιτυχημένη ακόμα και από τις πιο αισιόδοξες προβλέψεις των Ισραηλινών. Οι Αιγύπτιοι αιφνιδιάστηκαν απόλυτα, με αποτέλεσμα να καταστραφεί ουσιαστικά ολόκληρη η Αιγυπτιακή Πολεμική Αεροπορία χωρίς καν να προλάβει να απογειωθεί. Πάνω από 300 Αιγυπτιακά αεροσκάφη καταστράφηκαν.
Η επίθεση έδωσε στο Ισραήλ αεροπορική ανωτερότητα για το υπόλοιπο του πολέμου. Πριν τον πόλεμο, οι Ισραηλινοί πιλότοι και τα επίγεια πληρώματα είχαν εκπαιδευτεί εντατικά στον άμεσο ανεφοδιασμό αεροσκάφους που επιστρέφει από εξόρμηση, επιτρέποντας σε ένα μόνο αεροσκάφος να πετάει τέσσερις φορές την μέρα (σε αντίθεση με τον μέσο όρο των Αραβικών αεροπορικών δυνάμεων με δύο εξορμήσεις την μέρα). Αυτό επέτρεψε στην Ισραηλινή αεροπορία να στείλει πολλά επιθετικά κύματα εναντίον των Αιγυπτιακών αεροδρομίων την πρώτη μέρα του πολέμου, συντρίβοντας την Αιγυπτιακή Πολεμική Αεροπορία. Αυτό επίσης συνέβαλε στην πίστη των Αράβων πως η Ισραηλινή αεροπορία είχε την βοήθεια ξένων αεροπορικών δυνάμεων. Οι Αραβικές αεροπορικές δυνάμεις βοηθήθηκαν από πιλότους της Πακιστανικής Πολεμικής Αεροπορίας, όπως και με κάποια αεροσκάφη από την Λιβύη, την Αλγερία, το Μαρόκο, το Κουβέιτ και την Σαουδική Αραβία για ν’ αντισταθμίσουν τις μαζικές απώλειες που δέχτηκαν την πρώτη μέρα του πολέμου.
Μετά την επιτυχία της πρώτων επιθετικών κυμάτων εναντίον των κυρίων Αιγυπτιακών αεροδρομίων και των επακόλουθων επιδρομών, η Ιορδανική, Συριακή και Ιρακινή πολεμική αεροπορία επιτέθηκαν στο Ισραήλ. Το Ισραήλ απάντησε κι εκείνο με δεύτερο γύρο αεροπορικών επιθέσεων στα Αιγυπτιακά, Ιορδανικά και Συριακά αεροδρόμια... 

ΤΟΤΕ, ΣΤΑ ΜΕΣΑ ΤΟΥ ΕΙΚΟΣΤΟΥ ΑΙΩΝΑ (9)

ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ ΑΠΟ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΜΟΥ

ΣΠΑΣΜΕΝΟΣ ΚΑΒΟΣ

Οι Βάρδουλες

Περίεργα γελούσε, γιατί 

κανείς δεν είχε καταλάβει
τι έλεγε ο ηλεκτρολόγος,
τι βούλιαξε το καράβι...''

Τα πούπαθε ο πρωτόμπαρκος

διαβατηριούχος εξιστορούσε,

κι ότι δεν είχε ναυτικού φυλλάδιο,
φαινόταν πως τον στενοχωρούσε.

Στου καραβιού τον πάτο
ήμουνα είπε εκεί κάτω,
και θα σας πω... μιά βάνα*                                 *στρόφιγγα
πως άλλαξε όλων τα πλάνα...

Μιά μέρα ο Α΄μηχανικός

με διαταγή του στον πυθμένα,

μια βάρδουλα* για να κλείσω                            *στρόφιγγα (σαν βρύση ας πούμε)

με βρήκε βολικό κι έστειλε εμένα,
την περιέλιξη πούκανα ν' αφήσω,
λέγοντας  δεν είναι δαύτο βιαστικό,
τσακίσου που όλο είσαι αρακτός
φτιάνεις μετά το μοτόρι αυτό.

Γλυστράω στη γραδελάδα
και δάχτυλα θα τραυματίσω
τα αίματα, πάω να σκουπίσω...
μα μέχρι αυτά να τα φροντίσω
από τον πόνο ξέχασα τη διαταγή...

Όλη η θάλασσα μέσα θα μπει
απ' τη βάρδουλα πούμεινε ανοικτή
και σούμπιτο το καράβι θα βρεθεί
σαν τον κινηματογραφικό Τιτανικό
αραγμένο, καθισμένο στο βυθό...''

Απίστευτο ; τότε να τα πω
απ' την αρχή λοιπόν,
μη ξέροντας για αυτό το λάθος,

ο Ινδονήσιος ο Σιμόν
βρισκόταν αμέριμνος στο βάθος
παρέα αυτός και Στόκολο,*                                *λεβητοστάσιο
δουλειές εκεί είχε να κάνει..

Έκπληκτος κάπου  εκεί

νερό βλέπει τον φτάνει,
τα πόδια του ήδη βρέχει,

κατουριεται πάνω του
κι αρχίζει αυτός να τρέχει
ουρλιάζει πνιγόμαστε,
χρειάζομαι νάρθει κι’ άλλος",
ήθελε κάποιον να βοηθήσει
ο κίνδυνος ήταν μεγάλος,
τη βάνα δεν μπόραγε να κλείσει,
είναι πολύ σφιχτή η γ@@@@νη...
ακούνητη μες τη σκουριά της

ξεφώνιζε, είν' κολλημένη.

Ο ένοχος πούμουνα εγώ
πήρα χαμπάρι στο λεπτό
καταχεσ@@@νος
τρέχω ...... τον βοηθώ...

Μιά βόλτα μοναχά την πάμε
κι ας ζοριζόμαστε κι οι δύο,

σνέλ*(γρήγορα στα γερμανικά)                          
ωρύεται, ''πάει το πλοίο''
ο Ελβετός ο καμαρώτος.

Το πλοίο άρχισε να γέρνει

χαμπάρι παίρνει και ο Πρώτος*.                               *μηχανικός
η στάθμη δώστου ν' ανεβαίνει
μπουργκάνα* το νερό να μπαίνει                               *ναυτ. Μεγάλη εισροή

Από ψηλά φωνάζαν "Άντε, αργείτε...."
το πολεμάμε, απαντάμε, "ά γ@@ήτε''
τα χέρια μας πιαστήκαν,
θέλουμε χρόνο αρκετό...

Η θάλασσα, μας έφτασε,
μα όταν πήγε ως το λαιμό,
το νερό μας έσκιασε,
και πανικός μας έπιασε...

Έντρομοι τα παρατάμε
από το φόβο κατουρημένοι,
συνέχεια το νερό ανεβαίνει,
σερνόμαστε μισοπνιγμένοι...
στις σκάλες μπας προλάβουμε
τελείως πριν μπατάρουμε
στις βάρκες να σαλτάρουμε.

Το βούλιαγμα σταμάτησε
το πλοίο στον πάτο κάθισε
κι έφτασε ως το κατάστρωμα
η στάθμη... και τ’ ανάθεμα
είχε ήδη αρχίσει....''
πεντ’ έξη είχαν χύσει*,                                           *ναυτ. απολύσει
τον ηλεκτρολόγο τον υπαίτιο
τον είπανε και ''τέτοιο'',
στα νεύρα τους οι στεριανοί
που μ' ελικόπτερο 'χαν 'ρθει...
ξέρεις, οι γραβατωμένοι
απ' τα γραφεία οι σταλμένοι,
κι έβριζαν αυτοί αράδα:
μ@@@ες βουλιάξατε στη ράδα ?
τα κάνατε όλα σκατά !
πνιγήκατε ρε στα ρηχά ?
όσο γι αυτόν τον κερατά
που εμπιστεύτηκε δουλειά
στον άσχετο ηλεκτρολόγο
σε μας θα δώσει λόγο...

Έξαλλος ο πορτκάπτεν*
πήρε τότε το λόγο
χάμω θα τόνε πατήσω
αυτόν το γυρολόγο
τον Πρώτο* τον μ@@@κα                                   *Μηχανικό
πούστειλε τον ηλεκτρολόγο,
διαβατηριούχο άπειρο,
αντί για τον αρμόδιο,
τη βάρδουλα να κλείσει
μην έχοντας ιδέα
τί ακριβώς έκανε δαύτη",

και πρόσθεσε.... "παρέα
να τσακιστούνε αμέσως,
να φύγουν από το καράβι,
έρχεται ο αρχιμηχανικός
ο ίδιος να παραλάβει".

Σαν κάθισε πια ολόισιο
στο πάτο το βαπόρι !
εγώ, συνέχισε ο ηλεκτρολόγος
κανένα δεν τραβούσα ζόρι,
μήτε όταν τον ''Πρώτο'' σκυλοβρίσανε
κι η καλύτερή μου ήταν που μ' απολύσανε
από αυτό το κωλοκάραβο,
το κάτεργο του κερατά...
πολύ αυτό δεν φάνηκε,
μα λίγο σα να κόμπιασε κει δα.

Τώρα του ηλεκτρολόγου,
τελείως άλλαξε η φωνή,
ψιλόβγαινε, ψιλοακούονταν
άγνωστο το γιατί,
σαν κάτι πως θα πάθει
έμοιαζε να φοβότανε
και να τελειώσει τη διήγηση
να βιάζεται φαινότανε...

Αργότερα φέρανε δύτες,
τάπωσαν κάτι τρύπες,
κλείσανε και τη γριά τη βάνα
που δαύτη για όλα έφταιγε

η παλιοπ@@@@άνα.

Για τα μοτόρια μένει, τούτο να πω,
όταν κατάφεραν κι αντλήσαν το νερό...
όλα τους ήταν καμμένα.....

Τζάμπα λεφτά δοσμένα,
βρίζανε οι εφοπλιστάδες...
παλιομεσίτες μασκαράδες
και υπάλληλοί μας στα γραφεία,
που στέλνουν απ’ τα καφενεία,
διαβατηριούχους άσχετους,
τάχα για οικονομία,
κι άπειρους γεφυρο-μαστόρους
χωρίς βέβαια πτυχία.

Για πες μου κάτι τώρα να χαρείς
που όπως εγώ, κι εσύ θα απορείς,
βρίσκεις λογικό αυτό,
άπειρος διαβατηριούχος
να κουμαντάρει...
της θάλασσας το νερό ??

ΤΟΤΕ, ΣΤΑ ΜΕΣΑ ΤΟΥ ΕΙΚΟΣΤΟΥ ΑΙΩΝΑ (8)

ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ ΑΠΟ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΜΟΥ

ΣΠΑΣΜΕΝΟΣ ΚΑΒΟΣ

Πριν το Τέλος

"Σπαρκς" σύμφωνα με τους Αμερικανο- Βρετανούς,

λόγω των σπινθήρων των πρώτων ασυρμάτων         

"Φούνκα"* για τους Γερμανο-Αυστριακούς,               

"Μαρκόνης" για τους Ελληνες ,                                     

Το τέλος του ασύρματου
τούτο το νταραβέρι,
αγάπη ήταν τ’ ασήμαντου
φορές γιατί 'χε φέρει
μαντάτα από τη στεριά
στο ναύτη τον χαμένο
χρόνια εκεί στην ξενιτειά
απ' τη ζωή αποκομμένο...

Κάποιος τον σκέφτηκε
και μεσοπέλαγα σ’ επαφή
ήρθε με τον ασύρματο
δεν είχε εντελώς λησμονηθεί,
τουλάχιστον όχι απ' όλους
κι ο ναύτης είχε γιορτή !!

Των ναυτικών γλυκαίνονταν
κείνη η ζωή τους η πικρή
με δαύτη των λίγων λέξεων
γλώσσα, την τηλεγραφική.

Ξήλωμα των ασύρματων*
όπως και του Μαρκόνη,*                         *Ασυρματιστής
που εστελνε το *S.O.S,
ήτοι το "τέλος μας ζυγώνει.*

Για ξεγραμμένους ναυτικούς,
σαν πέσουν σε κυκλώνες
το «εσοές» είναι γι αυτούς,
για ολόκληρο αιωνα,
ένας καλός τους άγγελος,
και "άγιος" o Μαρκόνης,
είσαι η μόνη μας ελπίδα,
εσύ, του λεν, μας σώνεις,"
και στο λεπτό αυτοί ξεχνούν
τα μπινελίκια που θα πουν
όταν θάναι μπουνάτσα,
Κοπρόσκυλο, μπαγάσα
τον λεν’, που είναι αρακτός,
καλοντυμένος, καθαρός
κι όχι μέσα στα λάδια,
βρίζοντας δε και τα καράβια,
τον μακαρίζουν, τον φθονούν,
λεν τζάμπα εισπράττει κι απορούν.

Μα μετανιώνουν σαν ακούν
για μη αναστρέψιμες φθορές
στους ασυρματιστές,
που προκαλούνται απ’ την βοή,
και τάση, πούχει η συσκευή.

Και κάτι ακόμη πιο κουφό
που το διαπίστωσα κι εγώ,
μια ταραχή μεσ’ το μυαλό
απ’ τον μονότονο σκοπό,
του χειριστήριου που κτυπά
κι ως φαίνεται επηρεάζει
το σώμα τους που διαπερνά.

Τους τραυματίζουν για καλά
οι ήχοι μέσα από τ’ αυτιά,
λες χώνονται μέσα στη ψυχή,
κι η επίδρασή τους ορατή.*                    * Ασυνήθιστη συμπεριφορά

Μετά τους ασυρμάτους,
θα σβήσει κι αγάπη άλλη
των ναυτικών σιγά-σιγά,
αγάπη πιο παλιά μεγάλη,
διάβασα στον Καζαμία
πως κάτι γκουγκλ και τζιπιτί
θα φάνε τα ταχυδρομεία,
σκυμμένοι όλοι θάν' σε δαύτα,
μ΄όλο τον κόσμο με αυτά
θα επικοινωνείς στο τσάκα
είτε νύχτα είτε τη μέρα
πα στου υπολογιστή τους χάρτες,
ως την Κίνα και πιο πέρα,
σ' ολάκερες της γης τις "άκρες"

Για κοίτα φίλη-ε μου να δεις
πώς θα μικρύνει ο κόσμος,
σκέπτομαι παρ' όλα αυτά
να παραμείνω, εστω μόνος,
λάτρης του ταχυδρομείου
και του ασύρματου του πλοίου.

Για μένα ήταν... δυό ερωμένες,
και, δεν μπορώ να πω,
με αγαπήσαν οι καημένες,
τότε στη δύσκολη ζωή μου,
ζεσταίναν την ψυχή μου.

Ασύρματος και ταχυδρομεία,
παρηγοριά....στη "φυλακή" μας,
φινίτο....πώς το λένε... πάνε,
φεύγουν κι αυτά μαζί μας.



*Γουλιέλμο Μαρκόνι Ο «πατέρας της εκπομπής ραδιοκυμάτων σε μεγάλη απόσταση» και ο εισηγητής του Νόμου του Μαρκόνι, ο ανήσυχος νους του οποίου χάρισε στην ανθρωπότητα το πρώτο λειτουργικό σύστημα ραδιοτηλεγραφίας. (Νόμπελ Φυσικής το 1909 για την καινοτόμα δουλειά του στην ασύρματη τηλεγραφία. Κέρδισε τον τίτλο ευγενείας του μαρκησίου με τον οποίο τον τίμησε ο βασιλιάς της Ιταλίας...

Αφιερώνεται στον Σπαρκς, το φίλο Καναδό μαρκόνη (ασυρματιστή), που δυστυχώς, βγήκε μόνος του βράδυ, ο επιπολαιο-απρόσεκτος για οινοπνευματοποσία και βρέθηκε μαχαιρωμένος σε ένα ντόκο κάποιου πόρτου του Αμερικάνικου Νότου, λίγο πιο πέρα από το υπό Γερμανική σημαία φορτηγό ST. PATRICK που το 1970 ήμασταν πλήρωμα μαζί, αυτός εγώ και άλλοι τρεις Έλληνες (δυο ανθυποπλοίαρχοι και δύο μηχανικοί) και με όλους τους υπόλοιπους Γερμανούς...
Εγώ παιδί της Κατοχής, αισθανόμουν κάπως περίεργα να μου φέρνει καφέ, να καθαρίζει την καμπίνα μου και να με υπηρετεί ένας "Άριος", που οι προγονοί του ήτανε όπως λέγανε ανώτερης φυλής, και που ίσως εκτέλεσαν κάποιους δικούς μου που κατ' αυτούς ήταν μίας πολύ κατώτερης ράτσας από αυτή των κάποιων πολλών φαντασμένων Γερμανών.

ΤΟΤΕ, ΣΤΑ ΜΕΣΑ ΤΟΥ ΕΙΚΟΣΤΟΥ ΑΙΩΝΑ (2)

ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ ΑΠΟ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΜΟΥ

    ΣΠΑΣΜΕΝΟΣ ΚΑΒΟΣ

Σαν Κωπηλάτης σε γαλέρες

εκεί που άφησα κομμάτια της ζωής μου

Ξαναμπήκα νοερά
μέσα στο πλοίο,
να γράψω της ζωής
ετούτο το βιβλίο,
και με βαλίτσα
το μυαλό μου...
θα έλεγες κρυφά
κι από τον εαυτό μου.

Από συνήθεια μου παλιά
κοίταξα προς τα κατάρτια,
και μπερδεμένα είδα,
πάνω εκεί στα ξάρτια
τα παλαβά, τρελά,
και ξεχασμένα όνειρά μου,
που τότε στη νιότη
τη χαμένη τη δικιά μου,
για χρόνια έκανα
μες τα σκοτάδια,
στη δώδεκα-τέσσερις
τη σκυλίσια* βάρδια.                            *Dog watch

Τώρα γιατί γυρίζω πίσω
σε ό,τι πάντοτε μισούσα,
δεν μπορώ να το εξηγήσω
λες κρυφά να τ’ αγαπούσα ?

Αναπάντητη απορία,
λες να έχω κάτι πάθει,
οι πνιγμένες με τα χρόνια
μες της θάλασσας τα βάθη

οι αναμνήσεις οι κακές,
μου το παίζουν ζωντανές
θυμίζοντας την ιστορία μου,
την καταδίκη-τιμωρία μου,
και να μου λεν έφτασε η ώρα,
για τον κακό μου τον καιρό

να διηγηθώ εδώ και τώρα

κι απ' τα δόντια έξω εγώ να πω

για κείνες τις καρικατούρες,

εκείνες τις θλιβερές
των συμφερόντων μούρες....

Στ΄αυτιά μου λες βογκούν

αόρατες τσαμαδούρες,
σ' ομίχλη, στο Ίνγκλις τσάνελ*          *English channel -Μάγχη
και όλο το ξεφτιλισμένο
το ελεεινό το πάνελ
να... φανερώνεται και πάλι,
ξεδιάντροπα μπροστά μου,
κι αισθάνομαι μια μέγκαινη 
να σφίγγει τη καρδιά μου,
για τα παλιά εκείνα,
τα μόνιμα βάσανά μου.

Κάποτε τη συνήθισα αυτή
τη μακροχρόνια καταδίκη
που μου επέβαλε η ζωή
χωρίς βεβαίως δίκη
και υπομονετικά εξέτισα
σαν κωπηλάτης σε γαλέρες

του Μπαρμπαρόσα,
με τυχοδιώκτες, λέρες,
μα, και με ανθρωπιστές,
και με νοικοκυραίους,
με πολλούς δε αλλόθρησκους
Μουσουλμάνους Βουδιστές Εβραίους.

Παρότι μ' έπιανε ναυτία,

πολλές δεκαετίες φύγαν,

κι ενώ τη τύχη μου έβριζα
μ' έκπληξη είδα... κι είδαν,
ότι περιέργως τελικώς
παρά τα όσα υπέφερα

έμεινα, έγινα ναυτικός.

Απίστευτο για μένα ήταν

ότι απέκτησα την εμπειρία
να κουμαντάρω επιδέξια
στα δύσκολα, τα πλοία.

Σε τρικυμίες, όταν καιρός
άρχιζε να μας στριμώγνει,
με παροτρύνανε να πάρω

από τον πηδαλιούχο το τιμόνι.

"Αυτός που εξουδετερώνει"
λέγαν την λύσσα των κυμάτων".
δεν κάνω φίλε τον "Μαγγιώρο"
εκ ναυτών τάμαθα αγραμμάτων
και όχι εκ καθηγητών μου
πολυπτυχιοσπουδαγμένων,
ενίοτε παραθυροδιορισμένων.

Το σίγουρα απίστευτο ήταν
πως καπετάνιος απ' την Κρήτη,

τον κίνδυνο μούμαθε
να εντοπίζω με τη μύτη...

Ξενύχτης από τον τζόγο,
στη γέφυρα είχε ανέβει,
κι εκεί τρελάθηκα με κάτι
παράξενο που συνέβη,
σαπίλα μύρισε ζούγκλας,

χρόνια ταξίδευε στα μέρη αυτά, 
πλησιάζουμε φώναξε, ξυπνάτε,
κάπτεν είπαν, είναι ακόμα μακριά…''


Πού τόξερες Καπτά Μήτσο
ρωτούσαν με ενοχή λίγο μετά,
κάποιες οργιές ακόμη και

θάχαμε πέσει στα ρηχά ! ''

ΤΟΤΕ, ΣΤΑ ΜΕΣΑ ΤΟΥ ΕΙΚΟΣΤΟΥ ΑΙΩΝΑ (119)

ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ ΑΠΟ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΜΟΥ

ΣΠΑΣΜΕΝΟΣ ΚΑΒΟΣ

Περίμενέ τη... θάρθει !

Απόφοιτος του δημοτικού
απ' το δημόσιο Περισσού,
γέννημα φτώχειας-καημού
και με νυχάκι στου μικρού
του δάκτυλου...... την άκρη,
δούλευα στη Νέα Μάκρη
θεληματάς μαγερολατζέρης
και κάποτε ο κουλοχέρης,
τ' αφεντικό ο κυρ Λευτέρης
λέει γουστάρεις καμαριέρης
(και εννοούσε καμαρώτος)
να πας στο πλοίο πούνε Πρώτος,*              *Μηχανικός
ο Λιάς ο γυναικαδελφός μου?
πιτσιρικάς είσαι, ρε φώς μου,
μα αν μείνεις άλλο εδώ πέρα
από την πείνα κάποια μέρα
θε να ψοφήσουμε κι οι δύο....

Συγκινημένος... τούπα αντίο,
σαν φεύγαμε απ' τον Περαία
εγώ κι η Μάρκου Πανωραία
η αδελφή του, που παρέα
την είχε φέρει ως τον ντόκο
να πάει στον άντρα της
τον μαστρο Λιά, τον ''Πρώτο''.

Έτσι, έφυγα απ' την Ελλάδα
και ξέχασα... τη φασολάδα
που είχα βασική τροφή,
η δε ορφάνια μου, κι αυτή,
εξαφανίστηκε...… γιατί,
στα πλοία δεν έχουνε μανάδες
ούτε βεβαίως και πατεράδες,
να σε προσέχουν μην κρυώσεις,
ξεσκέπαστος να μην ξαπλώσεις,
και ''μην κουράζεσαι χρυσό μου'',
το μεροκάματο του τρόμου
ήτανε σύντροφός μου
και ο κακός καιρός μου.

Από τη Δύση.... Ανατολή
και πάλι πίσω...πάλι εκεί,
και από Βορρά σε Νότο,
επέρασε…... ρε γαμώτο
ολάκερη φίλη-ε η ζωή μου...

Όσο για την ''ερωτική'' μου,
πλήρωνα πάντα εισιτήρια
κι έτσι καμιά μυστήρια,
αφού 'ταν όλες.... της δουλειάς,
δεν μούπε, πρέπει εσύ να πας,
τί κάθεσαι ?? να με ζητήσεις....
και το μπαμπά μου να γνωρίσεις !

Μα ομολογώ μες στην καρδιά,
σαν του 'δυσσέα τη κοπελιά
πάνω στο βράχο να προσμένει,
δεκάδες χρόνια κάποια μένει
κι ας ξέρω ότι δεν υπάρχει,
λέω, περίμενέ τη..... θάρθει !

ΤΟΤΕ, ΣΤΑ ΜΕΣΑ ΤΟΥ ΕΙΚΟΣΤΟΥ ΑΙΩΝΑ (73)

ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ ΑΠΟ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΜΟΥ

    ΣΠΑΣΜΕΝΟΣ ΚΑΒΟΣ

Τα Λευκά Καράβια

Τον μαστρο-Στάθη Μπαρμπαρέσσο
δεν έτυχε να τον γνωρίσω "εκ των έσω",
άκουσα να μιλούν γι αυτόν στα καφενεία
των ναυτικών τότε παλιά στην ανεργία,
της εποχής εκείνης τη μεγάλη "αργία"
που έπεσε σαν κύμα το πενήντα οκτώ*                           *1958 Ναυτιλιακή κρίση
σε ναυτικούς, πράκτορες και σε πλοία,
στης θάλασσας το κόσμο μεγάλη δυστυχία".

Έλεγε για τον μαστρο-Στάθη,
πως πρόωρα ο φουκαράς εχάθη,
ο καπτα-Μήτσος και με καμάρι
τόνιζε ότι μ' αυτό το "παληκάρι,
πριν βρούμε στη στεριά μιαν όαση
σεργιάνι κάναμε μαζί στην κόλαση,
άγρια παλέψαμε με τα κύματα,,
κι αν πέσαμε και σε κάποια κρίματα,
δε βαριέσαι... μικροαμαρτήματα"

Στου Ωνάση μπαρκάραμε ντουέτο,
Ιαπωνία μας στείλανε πακέτο
εμένα και τον μαστρο Στάθη,
λίγο πριν κείνη η κρίση πιάσει.

Ωνάσης !!! η πρώτη εταιρεία….
λευκά ‘ταν τα δικά της πλοία,
με τα "σενιόριτι τα μπόνους"*                                        *επίδομα παλαιότητος
οι ναυτικοί τους, απ’ τους μόνους
που αστακούς τρώγανε και γαρίδες,
και δεν μετρούσαν τις μερίδες
οι μαγαιρο-καμαρώτοι του Ωνάση !

Όμως αλίμονο αυτά έχουν περάσει.
τα άσπρα πλοία.. βαφτήκαν μαύρα,
λες και πενθούσαν "έτσι" όπως τάδα.
σαν έφυγε, "μπάρκαρε" ο Ωνάσης.
σύντομα ακολούθησε ο μάστρο Στάθης.
για τελευταίο μπάρκο, σε κείνο το καράβι
που δεν υπάρχουν άνθρωποι μέσα ή κάβοι,
γιατί ποτέ του δαύτο δεν ποδίζει*,                                  *πιάνει λιμάνι
κι αέναα... τους ωκεανούς γυρίζει.

Λες και παροπλίστηκε μιά εποχή
με του Ωνάση τη "φυγή",
σαν τα ποστάλια είχε παροπλιστεί
«Νέα Ελλάς» και «Φρειδερίκη»,
(μετά του πολέμου κείνη τη φρίκη)
π' αρμένιζαν με 'περηφάνεια
τα δυό μας μεγάλα υπερωκεάνια.

Στον μεσοπόλεμο και πριν
χωρίς ευχή «στο επανειδείν»
όχι απ' την Α' θέση της χλιδής,
κάθε φτωχός και δυστυχής,
σαν μετανάστης κατηφής,
εξέρασε απ’ τις κουπαστές* τους,                        *σαν πεζούλι στο πλάι του πλοίου
αφού 'πανε οι υπεύθυνοι γι αυτόν
μα κι άλλους, ένα μεγάλο χ@στους,
έτσι ταξίδεψε στους πέρα κόσμους,
με τη φτώχεια του μαζί στους ώμους !

Τί να σχολιάσεις, τί να πεις.. ; !
απ' Αυστραλία ομογενής
μούλεγε "...φίλε η Πατρίδα
δεν είναι αυτή που τώρα είδα.
θυμάμαι, σαν έφυγα ήταν άλλη...."

Με κ0ίταξε , κούνησε το κεφάλι,
την έκανε μουρμουρίζοντας,
τους κάποιους σιχτιρίζοντας.

_____

Αφιερώνεται στο φίλο μου Γ' μηχανικό Γιώργο Φωστήρα που κάναμε

τη βάρδια 12.00-04.00 στο Olympic Rock του Ωνάση (γέφυρα - μηχανή).

Ο μαστρο Γιώργος σκοτώθηκε μαζί με άλλα επτά μέλη του πληρώματος στην

έκρηξη του τάνκερ ΑΛ ΜΑΛΙΚ ΣΑΟΥΝΤ στις 9 Ιουνίου 1966 στη ΛΑ ΣΑΛΙΝΑ.

Σημειώσεις

Η συμφωνία του Ωνάση με τους Άραβες από πολλούς χαρακτηρίστηκε ως “η συμφωνία του αιώνα».
Η συμφωνία που έκλεισε με τους Σαουδάραβες το 1953.
Ο Ωνάσης επιδίωξε να μεταφέρει προνομιακώς με δικά του πετρελαιοφόρα το 5% της συνολικής παραγωγής του πετρελαίου της Σαουδικής Αραβίας. Ήταν τεράστιες ποσότητες πετρελαίου και απίστευτα κέρδη.
Δύο ήταν τα σημεία-κλειδιά της συμφωνίας που προσέφερε ο Ωνάσης στους Σαουδάραβες:
- Οτι θα πληρώνει τους φόρους και δικαιώματα στη Σαουδική Αραβία για τη μεταφορά του πετρελαίου με τα καράβια του, σε αντίθεση με τις πετρελαϊκές εταιρείες, που το εκμεταλλεύονταν δίχως να δίνουν σεντίμι.
- Οτι θα χτίσει Ναυτική Ακαδημία στη Σαουδική Αραβία και απόφοιτοί της θα αξιοποιούνται στο στόλο του.
Η συμφωνία του Αριστοτέλη Ωνάση με το βασιλιά της Σαουδικής Αραβίας Ιμπν Σαούντ καταργούσε τα κεκτημένα της Αράμκο, που υπεραμύνθηκε των δικαιωμάτων της με κάθε δυνατό μέσο.
«Φτάσαμε στο σημείο όλος ο Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών, εκτός από την Ελλάδα, να είναι εναντίον μας» είχε πει πολλά χρόνια αργότερα ο πρόεδρος του ιδρύματος Ωνάση κ. Παπαδημητρίου. «Τώρα πια δεν ήταν ζήτημα απλώς των εταιρειών, αλλά των 54 κρατών, που έστειλαν στην κυβέρνηση της Σαουδικής Αραβίας ψήφισμα διαμαρτυρίας. Ηταν φανερό ότι ο Ωνάσης είχε περάσει τη λεγόμενη "κόκκινη γραμμή" και άνοιγε πόλεμο όχι μόνο με τις 7 μεγάλες πετρελαϊκές εταιρείες, αλλά και με τα κράτη στα οποία έδρευαν. Αυτό το χρονικό διάστημα βρήκαν ευκαιρία και μερικοί Ελληνες εφοπλιστές, να συμμετάσχουν στο μποϊκοτάζ εναντίον του».
Κι ενώ η διένεξη αναμενόταν να φτάσει στα δικαστήρια, ούτε η συμφωνία εφαρμοζόταν, ούτε δινόταν φορτίο στον Ωνάση από την Αράμκο, που εκμεταλλευόταν αποκλειστικά το πετρέλαιο της Σαουδικής Αραβίας.
Για 2, 5 έως 3 χρόνια τα καράβια του Ωνάση -με εξαίρεση αυτά που ήταν με παλιά ναυλοσύμφωνα- έμεναν δεμένα στα λιμάνια.
Διαπιστώνοντας το αδιέξοδο, ο υπουργός Οικονομικών της Σαουδικής Αραβίας διαμήνυσε στον Ωνάση ότι καλύτερο θα ήταν να καταργηθεί η συμφωνία, η οποία έτσι κι αλλιώς δεν εφαρμοζόταν. Προτάθηκε στον Ελληνα εφοπλιστή να αξιοποιήσει το 50% της θαλάσσιας ουδέτερης ζώνης μεταξύ Σ. Αραβίας και Κουβέιτ, στην οποία δεν είχε καμία ανάμιξη η Αράμκο.
Ο Ωνάσης, θεωρώντας ότι αργά ή γρήγορα θα βρισκόταν ξανά απέναντι στο αρραγές μέτωπο των πετρελαϊκών εταιρειών, ζήτησε τη γνώμη των Αμερικανών για το θέμα της ουδέτερης ζώνης. Ενα μήνα αργότερα οι Αμερικανοί του απαντούσαν αρνητικά κι ο ίδιος αναγκαζόταν να αποσυρθεί κι απ' αυτήν την ακόμη πιο επικερδή πρόταση.
Η διαιτησία μπορεί να χάθηκε στη συμφωνία Ωνάση-Σαούντ, η τύχη όμως, που φάνηκε να έχει εγκαταλείψει για περίπου τρία χρόνια τον Eλληνα κροίσο, ήταν ξανά με το μέρος του.
Ο πόλεμος ανάμεσα στους Ισραηλινούς και τους Αιγυπτίους ωφέλησε εμμέσως τον Ωνάση, γιατί ήταν από τους λίγους που είχαν μεγάλα καράβια, ικανά να διασχίσουν τους ωκεανούς.
Η διώρυγα του Σουέζ έκλεισε και έτσι τα καράβια έπρεπε να ταξιδεύουν προς τις ΗΠΑ μέσω του Ακρωτηρίου της Καλής Ελπίδας. Ηταν μια χρονοβόρα διαδικασία και δύσκολη για τα μικρά καράβια, που δεν μπορούσαν να ανταποκριθούν. Αναγκαστικά προτιμήθηκαν τα καράβια του Ωνάση, που ανέπτυσσαν μεγάλες ταχύτητες, ήταν ασφαλή και είχαν δυνατότητες για να μεταφέρουν μεγάλα φορτία. Το παιχνίδι ήταν ξανά δικό του…

Μετά τη συμφωνία του Ωνάση με τη Σαουδική Αραβία ένα από τα καράβια
προς τιμήν των ονομάστηκε Al Malik Saud

* Αριστοτέλης Ωνάσης, 1900-1975, Έλληνας εφοπλιστής που υπήρξε παγκόσμια
διασημότητα, κυρίως στη δεκαετία του '60. Γνωστός για τις τολμηρές επιχειρηματικές
του κινήσεις, αν και τον θυμόμαστε περισσότερο για στις σχέσεις του με τη
Μαρία Κάλας και τη Ζακλίν .

* Ωνάσιες απόψεις και ρήσεις:

- Το μυστικό στις μπίζνες είναι να ξέρεις κάτι που κανένας άλλος δεν ξέρει.
- Κάθε κέρδος είναι μια αδικία σε κάποιον.
- Μετά από κάποιο σημείο, τα λεφτά δεν έχουν πια σημασία. Παύουν να είναι
ο σκοπός. Το παιχνίδι είναι αυτό που μετράει
- Ο κανόνας είναι ότι δεν υπάρχουν κανόνες.
- Αν δεν υπήρχαν γυναίκες, όλα τα λεφτά του κόσμου δεν θα είχαν σημασία.
- Ποτέ δεν κατάλαβα την προτροπή «την υπογραφή σου και το κάτω το κεφάλι σου
να προσέχεις που τα βάζεις». Έτσι χάνεις σίγουρα και στις δουλειές και στη ζωή.

ΤΟΤΕ, ΣΤΑ ΜΕΣΑ ΤΟΥ ΕΙΚΟΣΤΟΥ ΑΙΩΝΑ (125)

ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ ΑΠΟ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΜΟΥ

            ΣΠΑΣΜΕΝΟΣ ΚΑΒΟΣ

Μ' έναν στίχο και λίγη σκουριά

Τα δεμένα πλοία κρατούν ονόματα

        κι οι σκιές τους σαπίζουν τη θάλασσα...

                             Γεωργία Παπαμιχαήλ

Μιά μέρα αργία
χάζευα τη Γεωργία,
ποιήτρια στην οποία
έριχνα ματιές φουριόζες
με τις ωραίες πόζες
στο Πι-Σι ενώ συγχρόνως,
το πάλευα επιμόνως
μπας κι εύρω μίαν άκρη
γιατί κάποιο μου δάκρυ
προκάλεσε η ανάρτησή της,
με το καράβι αλήτης*                                  *Tramp, ελεύθερο
"Γρηγόρης"στη φωτογραφία
που 'ναι για μένα ιστορία,
αφού στην εφηβεία
δούλεψα εκεί μέσα
μ' αφέντες δίχως μπέσα...

Δημοτικού είμαι της τρίτης
και μετά μεγάλης λύπης,
τον στίχο της δύσκολα πιάνω,
αν μόρφωση είχα παραπάνω
μάλλον θα τάχα καταφέρει....

''Το μόνο, αυτός, που ξέρει'',
λένε για μένα είν' τα σκοινιά,
να κάνει κόμπους με αυτά,
τις μπίγες* ν' αρματώνει*                         *γερανών προετοιμασία
στα πόρτα* όταν ζυγώνει,                        *λιμάνια
να κατραμώνει* την κουβέρτα                *επαλείφει με πίσσα
και να καπνίζει αβέρτα,
να βάφει να ματσακονάει*                       *αποσκωρίαση
και στο λιμάνι όταν πάει,
να τρέχει στα πορνεία
μ' όλη την κομπανία
των άλλων κολασμένων
των καταδικασμένων
να ζουν μες τις γαλέρες...

Τις πέτρινες τις μέρες
μου θύμισε η Γεωργία....
Τί 'ταν κι αυτή η αργία !!!

ΤΟΤΕ, ΣΤΑ ΜΕΣΑ ΤΟΥ ΕΙΚΟΣΤΟΥ ΑΙΩΝΑ - Νο 126

ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ ΑΠΟ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΜΟΥ

      ΣΠΑΣΜΕΝΟΣ ΚΑΒΟΣ

Του κάβου το παράθυρο

Φίλη μου ψηφιακή
η βραβευμένη
Βίκη Τσιμπιρλή
ποιήτρια,
αναμφίβολα καλή,
ανήρτησε φωτογραφία
στο φέιςμπουκ η οποία
στον κύκλο των ποιητών,
πούμαι από σπόντα
είς των μελών,
τάραξε τo νου πολλών
απόμαχων ναυτικών...

Ζήλεψα την φωτογραφία
κι απ' την ευγενική κυρία
που την είχε αναρτήσει
ζήτησα να με αφήσει
να γράψω ότι μου θυμίζει,
γιατί την μνήμη μου κεντρίζει
τούτη η ρομαντική εικόνα
από τον εικοστό αιώνα...

Έτσι μετά παρέλευση ετών

γυρνώ σε εποχή δεινών
κι από του κάβου το παράθυρο
βλέπω έναν ήλιο διάπυρο
πανέμορφη μιά εικόνα
και με ρομαντισμό τη Μόνα
θα έπρεπε 'γω να σκεφτώ...
που τόσο πολύ την αγαπώ.

Μ' αλλοίμονο...
στον ναυτικό
αλλιώς δουλεύει το μυαλό
πουν' ταραγμένο απ' τον χαμό
στις μάχες με τη φύση,
και δυστυχώς θα του θυμίσει,
φουρτούνες, ιδρώτα, σκοτωμούς,
καυγάδες και τραυματισμούς....

Δεν είν' παράθυρο γι αυτόν,
είναι η τρύπα των σκοινιών
μπαρούμας, κάβου και βιλάι,

κει δυστυχώς...δεν μας φυλάει
πάντα ο Άγιος στα ρεμέτζα*
όταν φερμάρουνε οι κάβοι,
αυτό που λέμε είναι τέζα.

Και όπως πιο πριν είπα,
ο ναυτικός βλέπει μιά τρύπα
συν ήλιο, που τον στραβώνει,
τον ήλιο αυτόν που καμακώνει
κάθε ναυτίλος απ' την μπάντα
με τη διόπτρα και εξάντα,
με χρόνο Γκρήνουϊτς αβάντα,
όταν τον δίσκο κατεβάζει
και με Μαρτέλλι* στίγμα βγάζει
ή με τον Ραζηκότσικα*
για να μαζέψει μπόσικα*
από την έκπτωση του πλοίου
την πλώρη του οποίου
ο ήλιος κατευθύνει
κι η επιστήμη κείνη
που δανεικό του δίνει
τύπο τριγωνομετρίας,
εκ της αστρονομίας,
βεβαίως μ' Αλμανάκ* και Νόρις*
ώστε αυτός επί ίσοις όροις
να πολεμά τα ρεύματα
και τα κακά τα πνεύματα
που κρύβει ο ωκεανός,
ρεύμα εχθρός, πουν΄ορατός
μόνο απ' τη γέφυρα επάνω
απ' τον εκάστοτε βαρδιάνο.....

Μέθοδο "Μάρκ" λένε αυτή
το στίγμα να υπολογιστεί,
διαδικασία βαρετή,
αλίμονο καθημερινή.

Τώρα θα πούνε οι μοντέρνοι
μάς δορυφόρος μας πηγαίνει
τι μας τσαμπουνάς τα ίδια
αυτά τ' αρχαία εγχειρίδια
πούχουμε πλέον καταργήσει ?''

Αν η γεννήτρια θα σου σβήσει
ή μουγκαθεί ο δορυφόρος

τι κάνει ο θαλασσοπόρος ?
ειρωνικά...ο ήλιος θα γελάσει
που δεν θα ξέρει πως να φτάσει,
ο θαλασσόλυκος αυτός,
ο δορυφορο-ψηφιακός !

Του κάβου το παράθυρο
μου θύμισε και τον άπειρο
τον σκοτωμένο δόκιμο
πούχε θητεία ευδόκιμο...

Συγχαρητήρια είχε δεχτεί
απ' τον εφοπλιστή
μέσω του τηλεγραφητή
αφού 'χε πρώτα σκοτωθεί,
από τον κάβο πούχε σπάσει
και τη ζωή του είχε χάσει.....



Σημειώσεις:

* Ναυτιλία και ναυτίλοι : είναι η τέχνη του να γνωρίζεις, µέσα στο απέραντο γαλάζιο της θάλασσας, που βρίσκεσαι και τι πορεία πρέπει να ακολουθήσεις για να φτάσεις στον προορισµό σου.

* στα ρεμέτζα* *ρεμέτζο, διαδικασία να δεθεί το πλοίο στη προβλήτα

* Martelli's navigational tables : Μέθοδος εύρεσης στίγματος (a rapid method of finding the position line and solving spherical triangle problems)

* Ναυτιλιακοί πίνακες Ραζηκότσικα : Μέθοδος εύρεσης στίγματος

* nautical almanac : Βοηθητικό βιβλίο για την εύρεση στίγματος (is a publication describing the positions of a selection of celestial bodies for the purpose of enabling navigators to use celestial navigation to determine the position of their ship while at sea.

* Norie's Nautical Tables Βοηθητικό βιβλίο για την εύρεση στίγματος (method of finding the position Line)

* Marc De Saint-Hilaire Ο Γάλλος ναυτίλος που κατά λάθος ανακάλυψε την μέθοδο που επί αιώνες έκανε δυνατό τον ασφαλή διάπλου των ωκεανών, όπου εκεί βλέπεις μόνο ουρανό και θάλασσα...

* για να μαζέψει μπόσικα *να επαναφέρει το καράβι στη σωστή πορεία.

ΤΟΤΕ, ΣΤΑ ΜΕΣΑ ΤΟΥ ΕΙΚΟΣΤΟΥ ΑΙΩΝΑ - Νο 131

ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ ΑΠΟ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΜΟΥ

            ΣΠΑΣΜΕΝΟΣ ΚΑΒΟΣ

Η Τραμουντάνα

Η τραμουντάνα
λυσσομανάει...
βίαια το γκέηλ*                          *θύελλα
μάς κτυπάει,
ενώ η θάλασσα
με τα ''βουνά'' της,
τα ωκεάνια
τα κύματά της
το λίμπερτυ*                               *φορτηγό
κάνει να μποτζάρει*                 *κλυδωνίζεται
να αγωνίζεται
να μην μπατάρει..

Η τραμουντάνα*
πολύ τσιτώνει,                            *βόρειος άνεμος
και πότε λυγάει
πότε τεντώνει
τη πάνω κεραία
του Μαρκόνη.*                            *ασυρματιστή

Η θύελλα
λες δοκιμάζει
την αντοχή τους
κεραία - καράβι,
όπου κι αυτό
αγκομαχάει,
κι η μηχανή του
πάει δεν πάει.....

Στ' άλπουρα μάχη
δίνει η κεραία..
μια όπερα επική
μοιραία
παν' στο κρεσέντο της
θυμίζει,
καθώς τον άνεμο
αυτή σκίζει,
χτυπιέται, σφαδάζει,
κι όπως σφυρίζει
νότες ολόγυρα
σκορπίζει...

Τρελάθηκα είπα,
ήρθε η σειρά μου,
τάνγκο αρτζεντίνικο.....
ακούν τ' αυτιά μου.

Η τραμουντάνα
με καλοπιάνει
και πα' στα μούτρα μου
σταγόνες βάνει
από 'να κύμα
που βίαια εθραύστη
επάνω ……..
στον κυματοθραύστη,
σαν νάθελε
να με ξυπνήσει,
σαν νάθελε
να μου θυμίσει,
πα' στη βαρδιόλα
που κρατιόμουν,
πως έπρεπε
να τη θυμόμουν,
εκείνη εκεί
την άγνωστή μου,
από τη σύντομη
παραμονή μου
στο Μοντεβίδεο,
Ουρουγουάη,
όταν για μπόγκερ*                           *καύσιμα μηχανής
είχαμε πάει... 

Σε καμπαρέ
την πρωτοείδα
στην λεωφόρο
Αγρασιάδα Αβενίδα
μιά νύχτα πούχα
εκεί αράξει
μία Λατίνα
είχε αρπάξει
τη σκέψη μου
τη καρδιά μου,
τα λογικά μου!

Η τραμουντάνα
θα προξενήσει
ζημιά στο λίμπερτυ,
η μηχανή θα σβήσει
και πα στα βράχια
θα το τσακίσει,
λες κι ήθελε
να το βασανίσει,
σαδιστικά
πριν το βυθίσει.....

Τα τελευταία
μηνύματά μου
που βγήκαν
απ' την καρδιά μου,
δεν ήταν
παρά ευχή,
για νάβρω,
την ''αμαρτωλή'',
την κονσομάνα
Ουραγουανή,
στην κόλαση 
να μ' υποδεχτεί,
στην κόλαση
που οι ναυτικοί,
θήτευσαν
την στεριανή,
οι κολασμένοι
δηλαδή
πηγαίνουν
να συνεχιστεί
η εξορία τους,
μιά απ’ τα ίδια εκεί....

Λένε κι ευχαριστώ,
ευχαριστώ πολύ,
τιμωρημένοι μεν
αλλά διαρκή
θα έχουνε
τώρα μπουνάτσα,
στον εαυτό τους
λεν μπαγάσα
την έσκασες
στη Τραμουντάνα
που αρόδου*                             *αγκυροβόλιο
ή και σε ντάνα*                        *μόνιμο αγκυροβόλιο
σε άγχωνε….
η π@@@άνα   

*Μοντεβιδέο : Είναι η πρωτεύουσα, η μεγαλύτερη πόλη και το κυριότερο λιμάνι της Ουρουγουάης. Ο πληθυσμός του Μοντεβιδέο σήμερα υπολογίζεται σε 1.449.900 στην ίδια την πόλη και 1.723.300 στη μητροπολιτική περιοχή. Από άποψη καταβολών, περίπου ο μισός πληθυσμός της πόλης κατάγεται από την Ιταλία, ενώ σημαντικό ποσοστό των υπολοίπων προέρχεται από άλλες χώρες της Ευρώπης (συνολικά 88%). Ο πληθυσμός του Μοντεβιδέο αποτελεί το 44% του πληθυσμού της Ουρουγουάης και η επαρχία Κανελόνες που το περιβάλλει, ουσιαστικά τα προάστια του Μοντεβιδέο και η κοντινή του ύπαιθρος, ένα πρόσθετο 12%. Οι αυτόχθονες κάτοικοι της Ουρουγουάης εξοντώθηκαν κατά την περίοδο του αποικισμού και ουσιαστικά δεν υπάρχουν απόγονοί τους σήμερα. Πέντε τοις εκατό του πληθυσμού είναι μιγάδες (ανάμιξη αυτόχθονων και Ευρωπαίων) και 4% αφρικανικής καταγωγής, όμως πρόκειται για κοινότητες που είναι περιθωριοποιημένες. Παρόλο που η μεγαλύτερη μερίδα του πληθυσμού είναι είτε καθολικοί είτε μη θρησκευόμενοι, υπάρχει επίσης μία πολύ αφομοιωμένη αλλά δραστήρια εβραϊκή κοινότητα που αριθμεί γύρω στις 40.000.

* Τραμουντάνα, είναι το κλασικό όνομα που δίνουν οι ναυτικοί της Μεσογείου στον Βόρειο άνεμο. Προέρχεται από το λατινικό trans-montanus, που σημαίνει ο «ύπερθεν των ορέων» (ή σε ελεύθερη απόδοση ο «βουνίσιος»), σε σχέση με την οροσειρά των Άλπεων που για τους Λατίνους σημάδευε τον Βορρά. Στην Καταλονία, τη Μαγιόρκα και σε μερικές περιοχές της νότιας Γαλλίας ο όρος υπονοεί και τον Βορειοδυτικό άνεμο. Στα Ιταλικά, tramontana ονομάζεται επίσης και «το αστέρι πάνω από τα βουνά», δηλαδή ο Πολικός Αστέρας.

Στα Γαλλικά και Ιταλικά, η έκφραση «έχασα την τραμουντάνα» σημαίνει «έχασα τον προσανατολισμό μου», «έχασα το μπούσουλα» (μπούσουλας = πυξίδα).



















10

ΤΟΤΕ, ΣΤΑ ΜΕΣΑ ΤΟΥ ΕΙΚΟΣΤΟΥ ΑΙΩΝΑ - Νο 133

ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ ΑΠΟ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΜΟΥ

                ΣΠΑΣΜΕΝΟΣ ΚΑΒΟΣ

Σ' ένα μπαρ της Τοκοπίλλα

κι ειν΄αλάργα τόσο η Τοκοπίλλα"

μας προσμένουν πίπες αδειανές  

και τελωνοφύλακες στο Τσίλι      

Καββαδίας... 

Όταν την πρωτοείδα
φτυστή ήτανε ίδια
με τη σταρ Εμμανουέλα,*
νωχελική στο πήγαινε-έλα
σε πολυθρόνα μπαμπού,

με βλέμα πάντα αλλού,
όπως ήταν και κείνη
κι έτσι έμεινε στη μνήμη.

Την ερωτεύτηκα...το θύμα,
πλήγμα μεγάλο για το χρήμα
πούχα μες το κομπόδεμά μου,
απ' τη σκληρή δουλειά μου.

Μπαργούμαν ήταν η Λίλα
σε μπαρ στην Τοκοπίλα*,
που δάγκωνε σα σκύλα
καρδιές και πορτοφόλι.

Βγήκαμε στο πόρτο όλοι
για να ξεχαρμανιάσουμε,
και κάπως να ξεχάσουμε...
εκείνη τη μικρή Οδύσσεια
πούχαμε με το "Φρίσια"
στον μανιασμένο Ειρηνικό,
που ρούφηξε τον Θιακό,
έξω από τα ρέλια*                                                        *κάγκελα
και αμποτσάριστα* βαρέλια                                      *άδετα
κλαδέψανε τον Μαραβέλια...

Πρώτη, του ντεκ η επιμέλεια,
θανατηφόρα δε αμέλεια
πράγματα αμποτσάριστα.


Χανόμαστε... 'Τώρα μάλιστα''
μουρμούρισα μονολογώντας,
και ψυχραιμία μη κρατώντας,
γιατί έβλεπα πώς σαρωνόνταν,
με κύματα βουνά π' ερχόνταν,
τα πάντα πάνω στη κουβέρτα
και κάναμε ''νερά'' αβέρτα.


Θα την γλυτώσω κι από δω
για να μην πολυλογώ.

Πάνω σε μιά δεξαμενή,
τώρα, για την επισκευή,
πελώριο στέκει το βαπόρι,
στην Τοκοπίλλα που με ζόρι,
ίσα που είχε αυτό χωρέσει....

Τ' ομολογώ, μου είχε αρέσει
από την πρώτη τη στιγμή,
η Λίλα και τρελός γι αυτή
έγινα ο αγαθιάρης,
κοτζάμ εικοσιδυάρης.

Θ' ακολουθήσουν κι άλλες,
μικρές μα και μεγάλες.

Με ξεπαράδιασαν...αλλά
τί να τα κάνεις τα λεφτά
σκέφτομαι καμιά φορά,
με ΕΝΦΙΑ* και με ΕΙΣΦΟΡΑ*                  *έκτακτοι φόροι λόγω πτώχευσης
θα μου τα τρώγαν τώρα δα,
οι δόκιμοι εθνοσωτήρες,
σκέτοι οδοστρωτήρες,
θερίζουν συνταξιούχων δώρα,
κι ακολουθεί με φόρα,
ο νόμος για κόψιμο του ΕΚΑΣ*.               *επίδομα χαμηλοσυνταξιούχων
και δεν είμαι ευτυχώς λεφτάς
γιατί, βρόμα βγήγε πως θ' ανοίγουν
σπίτια, θυρίδες, μήπως κρύβουν,
χρήματα οι ματσωμένοι...

Σκέφτομαι... έτσι που πηγαίνει,
θα γίνουν πολλοί οι μπατιρημένοι
που θάρθουν στο δικό μου κλαμπ...
καλά που τάτρωγα στις παμπ
και στα χαμαιτυπεία,
τότε που ήμουνα στα πλοία...




Σημειώσεις :

* Τοκοπίλλα -Χιλή, Εδώ γίνονται οι πρώτοι τελωνειακοί έλεγχοι του φορτίου. Η Τοκοπίλλα της Χιλής είναι το πρώτο λιμάνι που πιάνουν τα πλοία που έρχονται από Αυστραλία-Νέα Ζηλανδία προς Αμερική, 6000 ναυτικά μίλια μακριά από το Port Pegassu. Μετά, ανεβαίνοντας για Παναμά, το πλοίο έπιανε Περού. _______

 πηγή: dimitristsokakis.blogspot /port-pegassu.ht

* Εμμανουέλα, Ταινία που λογοκρίθηκε στη χώρα μας λίγο μετά το τέλος της Χούντας. Ένα φιλμ που σκανδάλισε το κοινό και άνοιξε τον δρόμο της αλλαγής των κινηματογραφικών, και όχι μόνο, ηθών..   Ο πρόεδρος, ο εισαγγελέας και οι σύνεδροι του δικαστηρίου που δικάζει την υπόθεση της ερωτικής ταινίας "Εμμανουέλα", παρακολουθούν σε ιδιωτική προβολή το έργο προκειμένου να μορφώσουν ανέτως προσωπική άποψη επί του θέματος. Κατά τη διάρκεια της δίκης, καθηγητές Πανεπιστημίου καταθέτουν ότι η ταινία "ότι τρώσκει βαναύσεως την κοινώς παραδεδειγμένη παρ' ημίν ηθικήν" και "διεγείρει τον σεξουαλικό ίμερο". Τελικά η ταινία απαγορεύεται ως άσεμνη ενώ οι αιθουσάρχες αθωώνονται".
Η "Εμμανουέλα" δίχασε ακόμη και τις φεμινιστικές οργανώσεις καθώς υπήρξαν διαμαρτυρίες ότι η καυτή ηρωίδα παρουσιαζόταν ως αντικείμενο ανδρικών φαντασιώσεων, με την αντίθετη πλευρά να υποστηρίζει ότι συμβόλιζε τη γυναικεία δύναμη και απελευθέρωση. Όπως και να' χει η Κριστέλ έγινε με το "καλημέρα" ένα σύμβολο του σεξ και συνέχισε να παραδίδει μαθήματα ερωτισμού στη μεγάλη οθόνη,
Στα χρόνια που ακολούθησαν η "Εμμανουέλα" άνοιξε το δρόμο και για άλλες παρόμοιες παραγωγές, έθεσε εντός νόμου το κινηματογράφο της "κλειδαρότρυπας" και "έμαθε" το σεξ στους εφήβους κάνοντας πιο οικείο το γυμνό σώμα.

ΤΟΤΕ, ΣΤΑ ΜΕΣΑ ΤΟΥ ΕΙΚΟΣΤΟΥ ΑΙΩΝΑ - Νο 142

ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ ΑΠΟ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΜΟΥ

            ΣΠΑΣΜΕΝΟΣ ΚΑΒΟΣ

Μέχρι κι ο άλτης έκλαψε κειδά στη κοντραγέφυρα..

Ξημέρωνε η πρωτοχρονιά δύο χιλιάδες είκοσι, πούφυγε για το δίχως επιστροφή
τελευταίο μπάρκο του, ο καπετάν Παναγιώτης Λάμπος,
με άγνωστη σ' όλους πορεία και προορισμό.... μα όσοι τον ξέραν
θα λέγαν πως τράβηξε για το νησί των Γιουρούμπα* το πόρτο Λάγος,
όντας όμως απρόβλεπτος ίσως νάβαλε πλώρη για Σαγκάη, ή Σιάτλ, ή Περθ,
ίσως και για τα νησιά του Εκουαδόρ, του Δαρβίνου* τα Γκαλαπάγκος*.

Εγώ 'μως που τον έζησα θάλεγα σίγουρα πως πήγε Ρότερνταμ,
κοντά ν' αράξει στα ελληνικά σκυλάδικα ή στων Ολλανδών την Αμπανέρα*
καθώς όλοι το ξέραμε ό,τι ο καπτα Παναγιώτης ήτανε μεν σκυλί της θάλασσας,
μα κι έξω καρδιά, καλοσυνάτος και γλετζές πέρα για πέρα.

Ίσως να ήταν κι ο μοναδικός καπτάνιος του καιρού μας,
με τόσες στο ίδιο καράβι συνεχόμενες τετραετίες,
όμως τον σημαδέψαν, τον εξαντλήσαν και τον τραυμάτισαν
τα άγχη του κυβερνήτη, οι τροπικές οι θέρμες, πούσια, πάγοι και αβαρίες.

Ίδια εποχή φτωχόπαιδα* κινήσαμε, ίδια εποχή τον κόσμο γυροβολιά γυρίσαμε,
ίδια και συνταξιοδοτηθήκαμε σαν γεράσαμε,
τα ποντίκια του ψηφιοπαραμυθοχώρου ίδια εποχή μαζί τα πιάσαμε,
[και συμφωνήσαμε με φεϊσμπουκμυνήματα ότι τη βάρκα μαζί τη κάτσαμε.

Μα ήρθε ο καιρός που απ' τις κοντραγέφυρες, λόγω ανωτέρας βίας,
με τους φανταστικούς μας άλτες* πλέον δε θα μιλάμε,
με Βήτα-Ταυ*= ΚΑΠΤΕΝ ΑΝΤΙΟ,  και με τραγούδι που σ' άρεσε τότε στην Οδησσό,
"για αλλού εμείς κινήσαμε........ κι αγγέλοι γι αλλού μας πάνε."



Σημειώσεις

*Άλτης : Προβολέας αναλαμπών για σήματα μορς.

*Βήτα Ταυ (BT) : Σινιάλο ότι περατώθηκε η συνομιλία 

 με μορς διά αναλαμπών μεταξύ δύο πλοίων.

*Φτωχόπαιδα : Απόσπασμα από γράμμα του καπετάν Παναγιώτη .......Γεννήθηκα κάπου εκεί στη φτωχογειτονιά σε μια κάμαρα..... καθόμασταν απέναντι, πιτσιρικάδες και βλέπαμε τις φλόγες αλλά τι να καταλάβουμε....Ήμουν 4 ετών το 1948 στον εμφύλιο όταν έκαψαν για δεύτερη φορά το σπίτι μου, είχε ξανακαεί από τους Γερμανούς το 1944...

*Λάγος : Αποτελεί κέντρο της οικονομικής ζωής της Νιγηρίας. Το λιμάνι του είναι το τρίτο μεγαλύτερο της Αφρικής, και αποτελεί μεταξύ άλλων σημαντικό διαμετακομιστικό κέντρο του πετρελαίου που παράγεται στη χώρα.

*Αμπανέρα : Νυχτερινό κέντρο στο Ρόττερνταμ που συχνάζουν........  και άλλα.....    ..............

* Γιορούμπα : Το Λάγος ιδρύθηκε ως οικισμός των Γιορούμπα σε άγνωστη ημερομηνία, το όνομα με το οποίο είναι γνωστό στους δυτικούς το πήρε από τους Πορτογάλους αποικιοκράτες.Για περισσότερα από τετρακόσια χρόνια αποτέλεσε σημαντικό κέντρο δουλεμπορίου, έως τα τέλη του 19ου αιώνα που προσαρτήθηκε ως αποικία από τους Βρετανούς. Όταν ανακηρύχτηκε επίσημα η Αποικία της Νιγηρίας το 1914, το Λάγος έγινε πρωτεύουσα.

* Γκαλαπάγκος (ισπανικό όνομα: Galápagos, 13 κύρια ηφαιστειακής προέλευσης νησιά, 6 μικρότερα νησιά, και 107 βράχοι και νησάκια. Το αρχιπέλαγος ανήκει πολιτικά στην Δημοκρατία του Ισημερινού, χώρα στη βορειοδυτική Νότια Αμερική. Το πρώτο νησί θεωρείται πως σχηματίστηκε 5 έως 10 εκατομμύρια έτη πριν, ως αποτέλεσμα της τεκτονικής δραστηριότητας. Τα νεότερα νησιά, Isabela (Ισαβέλα) και Fernandina (Φερναντίνα), διαμορφώνονται ακόμα, μέσω της πιο πρόσφατης ηφαιστειακής έκρηξης του 1998. Τα νησιά κατανέμονται γύρω από τον ισημερινό, 965 χιλιόμετρα (περίπου 600 μίλια) δυτικά του Ισημερινού (0°Ν 91°Δ). Είναι φημισμένα για τον απέραντο αριθμό ενδημικών ειδών τους και τις μελέτες που πραγματοποίησε εκεί το 1835 ο Κάρολος Δαρβίνος, οι οποίες οδήγησαν στη θεωρία της φυσικής επιλογής. 

*Δαρβίνος Κάρολος Ροβέρτος Charles Robert Darwin : Άγγλος φυσιοδίφης και γεωλόγος, ο οποίος έμεινε στην ιστορία ως ο θεμελιωτής της Θεωρίας της Εξέλιξης, μια σύλληψη που -σύμφωνα με τα λόγια του Τζούλιαν Χάξλεϋ- υπήρξε «αδιαμφισβήτητα η πιο σημαντική ανακάλυψη στον τομέα της βιολογίας». Έχει χαρακτηριστεί ως μία από τις σπουδαιότερες μορφές της ανθρώπινης ιστορίας. Υπήρξε ο εισηγητής του μηχανισμού της φυσικής επιλογής, και υποστηρικτής της Κοινής Καταγωγής των Ειδών, σύμφωνα με την οποία όλα τα είδη μοιράζονται εξελικτικά έναν κοινό πρόγονο. Σε κοινή δημοσίευση με τον Άλφρεντ Ράσελ Γουάλας εισήγαγε τη θεωρία της φυσικής επιλογής, στην οποία η πάλη για επιβίωση δημιουργεί τη διακλάδωση των ειδών και έχει παρόμοια αποτελέσματα με την πρακτική της τεχνητής επιλογής.

  ΚΑΛΟ ΤΑΞΙΔΙ ΚΑΠΕΤΑΝ ΠΑΝΑΗ ΜΑΣ

ΤΟΤΕ, ΣΤΑ ΜΕΣΑ ΤΟΥ ΕΙΚΟΣΤΟΥ ΑΙΩΝΑ - Νο 143

 
ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ ΑΠΟ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΜΟΥ
          ΣΠΑΣΜΕΝΟΣ ΚΑΒΟΣ

           Το Παραμύθι

Θα σου πω ένα παραμύθι,
το κουκί και το ρεβίθι
παραμύθι απ’ τα ξένα
που 'μουν, πριν γνωρίσω εσένα,
με νεράιδες και με δράκους,
με πεινασμένους και χορτάτους.

Δούλεψα ναύτης, γύρισα τόπους...
που είν' το Δίκαιο? ρωτούσα ανθρώπους,
σ΄Αμερικές, σε Μέση και Άπω Ανατολή,
όμως κανένας φίλε δεν ήξερε να μου πει !

Κάποτε, σε μια εύφορη αποικία
γέρο ζητιάνος μου είπε με "σοφία",
τ' άδικο ξέρω μόνο που είν' γραμμένο
βίαια πάνω στο σώμα μας χαραγμένο
και στις ψυχές μας μέσα βαλμένο,
για πάντα δε το Δίκαιο ξεγραμμένο,
ούτε το γνώρισα, ούτε το περιμένω !"

___________________________________________________

Πλίνθοι και κέραμοι ατάκτως ερριμμένα με τον γενικό τίτλο
"Τα παραμιλητά της Μέρας" που βρίσκονται χύμα αραγμένα
στο προσωπικό ημερολόγιο του Π. Ματαράγκα, τα ψηφιακά
επιμελείται η Αληκτώ*.

* Αληκτώ, η χθόνια θεά που κατοικούσε στον Άδη και κατεδίωκε
όσους διέπρατταν ηθικά εγκλήματα ή εγκλήματα κατά της φυσικής
αρμονίας και τους τιμωρούσε.
 
* Λυσσάρι, Για τις λέξεις με εισαγωγικά θα πρέπει να συμβουλευτείτε τον Νοστράδαμο. 

  apo trello ki apo mikro...